173: มุมมองตลาดหุ้นสำหรับระยะกลาง (2013-2015)

สามปีที่ผ่านมา เราอยู่ในยุคเงินกระดาษล้นโลก แบบรุนแรงที่สุดเท่าที่โลกเคยเป็นมา และก็มีความเป็นไปได้สูงว่า เราจะยังอยู่ในสภาวะแบบนี้ต่อไปอีกสามปีข้างหน้า เพราะภาระหนี้ของรัฐบาประเทศที่พัฒนาแล้วสูงมากและไม่น่าจะลดลงได้ง่ายๆ ด้วย เพราะต่อให้ไม่มีวิกฤตซับไพร์ม มันก็เพิ่มขึ้นอยู่แล้ว เพราะเรื่อง aging ฉะนั้นต่อให้เศรษฐกิจโลกฟื้น ดอกเบี้ยก็ปรับขึ้นได้บ้าง แต่ก็คงยังอยู่ในระดับที่ถือว่าต่ำต่อไป เพื่อช่วยลดภาระของรัฐบาลเหล่านี้ในการแบกหนี้

สถานการณ์นี้ผมถือว่า เป็นสถานการณ์พิเศษที่ไม่อยู่ในตำราการลงทุน เพราะไม่มีใครเคยเจอมาก่อน ดังนั้นแม้ว่าเราจะยังคงยึดหลักการลงทุนส่วนใหญ่ได้อยู่ แต่คงยึดถือแบบ 100% ไม่ได้ ต้องมีการคิดนอกกรอบร่วมด้วยบ้าง ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณจะซื้อหุ้นที่ราคาต่ำกว่าความเป็นจริงๆ มากๆ ตามตำรา ผมว่าอาจไม่ได้ซื้ออะไรเลยจนเกษียณก็ได้ กลายเป็นการขาดทุนเรื่อง time value of money แต่ถ้าปรับแนวคิดใหม่เป็นซื้อหุ้นที่ราคาเหมาะสมก็ได้ ไม่จำเป็นต้องถูกเกินจริงเสมอไป ก็อาจเป็นวิธีคิดที่ยังยึดหลักการลงทุนไว้อยู่ แต่ว่าเหมาะกับภาวะเงินล้นโลกมากขึ้น เป็นต้น

ตอนที่เขียนบทความนี้ มีแนวโน้มเป็นไปได้สูงว่า เศรษฐกิจโลกในช่วงข้างหน้าน่าจะชะลอตัวลง แต่ผมก็ยังมองว่า แม้จะเป็นเช่นนั้นจริงๆ แต่ถ้าให้เวลาปรบตัวสักพัก เศรษฐกิจของประเทศเกิดใหม่น่าจะกลับมาเติบโตได้ใหม่ เพราะการขยับฐานะของคนในประเทศเหล่านี้เป็นเมกกะเทรนด์ที่รุนแรงมาก และจะสร้างกำลังซื้อใหม่ๆ ให้เกิดขึ้นได้ ประกอบกับ ประเทศเหล่านี้ยังมีฐานะทางการเงินที่ค่อนข้างดีทีเดียว เพียงแต่ที่ผ่านมายังเสพติดกับการส่งออก จึงต้องใช้เวลาปรับโครงสร้างเพื่อให้กลับมาเติบโตด้วยการบริโภคและการลงทุนภายในประเทศ ดังนั้นผมมองว่า ธุรกิจที่มีลูกค้าเป็นผู้บริโภคในประเทศ โดยเฉพาะเป็น end-consumers และยิ่งถ้ามีวัตถุดิบเป็นสินค้านำเข้าด้วยแล้ว จะยิ่งอยู่ในจุดที่ดีที่สุดในช่วงต่อไป หรืออย่างน้อยน่าจะดูดีกว่ากลุ่มอื่นๆ นี่คือว่าเป็นหุ้นกลุ่มเป้าหมายกลุ่มแรกที่น่ามองครับ

กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ก็น่าสนใจ เพราะทุกวันนี้เงินล้นโลกทำให้ financial assets แพงขึ้นไปมากแล้ว แต่พวกอสังหาริมทรัพย์ยังไม่ได้แพงขึ้นมากเท่าไร  (ส่วนหนึ่งเป็นเพราะ liquidity มันต่ำ) ทำให้มันยังเป็นทางเลือกของการเก็บเงินของคนที่เงินเหลือใช้ที่ยังไม่แพง ผู้ผลิตสินค้าเหล่านี้จึงน่าจะยังมีโอกาสที่ดีต่อเนื่อง แน่นอนว่าภาวะ oversupply อาจเกิดขึ้นได้เป็นระยะๆ แต่ในระยะยาวน่าจะเป็นขาขึ้นได้

อีกกลุ่มหนึ่งที่น่าจะมีการเติบโตเร็วกว่าเศรษฐกิจโดยรวมคือธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอินเตอร์เน็ต พวกผู้ให้บริการมือถือน่าจะได้รับประโยชน์เต็มๆ เพราะดูเหมือนคู่แข่งรายใหม่ๆ จะเข้ามาได้ยากแล้ว ทำให้รายเดิมๆ ที่มีลูกค้าอยู่ในมือซึ่งมีกันอยู่แค่ไม่กี่รายได้รับประโยชน์เต็มๆ รวมทั้งธุรกิจอีคอมเมิร์ซก็น่าจะดีมาก เพราะคนใช้เวลาอยู่กับคอมพิวเตอร์มากขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่การจราจรก็ติดขัด ติดที่ว่าบจ.บ้านเรายังมีหุ้นทำนองนี้ให้เลือกน้อย แต่ถ้าคุณจะลงทุนในธุรกิจอะไร เรื่องหนึ่งที่น่าจะพิจารณาคือบริษัทเป็นบริษัทที่รับมือกับเทคโนโลยีได้เร็วแค่ไหน

กลุ่มพลังงานและปิโตรเคมีที่เคยโดดเด่นมากในช่วงสามปีที่ผ่านมา ผมมองว่าถ้าหากไม่ได้แย่ลงก็คงไม่ได้ฟู่ฟ่าเท่าไรด้วยเช่นกัน เพราะแม้ว่าการพิมพ์เงินจะยังคงมีอยู่มาก แต่ในแง่ของ supply ที่แท้จริงของสินค้าพวกนี้ ดูเหมือนจะเริ่มเพียงพอมากขึ้น เพราะอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจโลกที่ไม่ได้สูงมากเหมือนสมัยก่อนทำให้อุปทานโตได้ทันมากขึ้น อีกทั้งเราได้ให้เวลากับบริษัทเหล่านี้ที่จะหาวิธีจัดการกับต้นทุนพลังงานมานานมากพอแล้ว รถยนต์ไฮบริดจะแพร่หลายมากขึ้น โรงงานไฟฟ้าพลังแสงผุดขึ้นมามากขึ้น ด้วยต้นทุนที่ต่ำลง ดังนั้นกลุ่มพลังงานและปิโตรเคมีคงไม่โดดเด่นเท่ากับช่วงสามปีที่ผ่านมา แต่ก็ไม่คิดว่าจะถึงขึ้นย่ำแย่ด้วยเช่นกัน

เรื่องที่กังวลกันว่าจะเกิดวิกฤตฟองสบู่เอเชียรอบใหม่เพราะเงินล้นโลกทำให้ตลาดสินทรัพย์เกิดฟองสบู่แตกเร็วๆ นี้อีกหรือไม่นั้น ผมยังให้น้ำหนักเรื่องนี้ค่อนข้างน้อย เพราะฐานะการเงินของภาครัฐและเอกชนของไทยตอนนี้ถือว่าค่อนข้างเข้มแข็งมาก โอเคว่าอาจจะเกิดฟองสบู่แตกในตลาดทองคำหรือมีิวิกฤตรอบใหม่ที่มาจากนอกประเทศแล้วมาดูด fund flow ของเราออกไป ไม่ได้ปฏิเสธว่าเป็นไปไม่ได้ แต่คิดว่าถ้ามันเกิดขึ้นจริงๆ มันอาจลงลึก แต่ก็จะกลับมาได้อย่างรวดเร็ว เพราะถ้าจริงๆ แล้ว เศรษฐกิจภาคจริงมันไม่ได้มีปัญหาอะไร (ผมค่อนข้างเชื่อว่าจริงๆ เอเชียโตด้วยตัวเองได้ แต่ที่ผ่านมาเราไม่กล้าทำกันเอง) มันน่าจะกลับมาได้ไม่ยาก ดังนั้นถ้ามันจะเกิดเลย์แมนสอง หรืออะไรทำนองนั้น ก็ปล่อยมันเถอะ ยอมรอแป๊บนึงให้มันกลับมาใหม่ได้ ดีกว่ากลัวว่ามันจะมีก็เลยไม่ยอมลงทุนอะไรเลย คิดแล้วกลับจะได้ไม่คุ้มเสียครับ แต่ยังไงๆ ขอให้เลือกซื้อหุ้นที่ธุรกิจมันมั่นคงจริงๆ โดยไม่ขึ้นกับภาวะตลาดหุ้น อย่าไปซื้อพวกที่ขึ้นได้โดยพึ่งพา mood ตลาดเป็นหลัก แต่จริงๆ แล้วกลวงก็แล้วกัน

เรื่อง AEC ที่หลายคนมองกันว่าจะเป็นธีมหลักของการลงทุนในช่วงต่อไปนั้น โดยส่วนตัวผมไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มากนัก มันไม่ค่อยเชื่อว่าพอถึงปี 2015 แล้วจะมีอะไรเปลี่ยนแปลงแบบฉับพลัน มันออกไปทาง hype มากกว่า ที่จริงบริษัทที่มีศักยภาพที่จะไปต่างประเทศได้ในช่วงที่ผ่านมาก็มีอยู่หลายตัวอยู่แล้ว พวกนี้เค้้าไปเพราะว่าตัวเขาเก่ง ไม่ใช่ไปเพราะรอให้มี AEC บริษัทพวกนี้เป็นบริษัทที่น่าสนใจมานานแล้ว ไม่ต้องรอให้มี AEC ครับ ถ้ามี AEC พวกนี้ก็ยิ่งทำธุรกิจง่ายขึ้นนิดหน่อย ไม่ได้มันนัยสำคัญเพิ่มขึ้นเท่าไร ส่วนพวกที่มี AEC แล้วเพิ่งจะตื่นขึ้น ผมว่าน่ากลัวครับ คงต้องลองผิดลองถูกอีกหลายปีกว่าจะ go inter แล้วเวิร์คจริงๆ หันมามองพวกที่เค้าไปตั้งนานแล้วดีกว่า เพราะเค้าพิสูจน์ตัวเองมาแล้วว่าไปได้จริง

ส่วนธีม M&A growth ไม่รู้ว่าจะดีแค่ไหนแต่ที่แน่ๆ น่าจะยังเป็นธีมการเติบโตที่สำคัญของภาคธุรกิจที่เราจะได้เห็นต่อไปอีก เพราะไม่ใช่แค่เราเท่านั้นที่มีสภาพคล่องเหลือเพราะดอกเบี้ยต่ำ บริษัทเองก็มีปัญหาแบบเดียวกัน บางทีการลงทุนซื้อกิจการขึ้นมายังดีกว่าจอดเงินสดจำนวนมากๆ ไว้ในงบดุลเฉยๆ เราจึงควรมีความรู้ในการมองดีลเหล่านี้ไว้เพื่อมองหุ้นบ้าง เพราะบางดีลอาจจะเป็นดีลที่ดีจริงๆ ก็ได้ บางทีสมัยนี้การเริ่มต้นธุรกิจตั้งแต่ 0 มันอาจจะยากกว่าการไปซื้อเค้ามาเลยในหลายๆ กรณี M&A จึงไม่ได้ถึงกับเป็นการเล่นกลทางการเงินไปหมดทุกกรณี อย่างไรก็ตาม ต้องคอยจับตาดูฐานะการเงินของบริษัทที่ใช้กลยุทธ์เติบโตแบบนี้ให้ใกล้ชิด และบริษัทที่มี EBITDA ดีๆ น่าจะทำได้ดีกว่าบริษัทที่ capital intensive

กลุ่มสุดท้ายที่น่าสนใจคือ พวก B+ Player หรือ บริษัทที่ไม่ได้ถึงกับเป็นผู้นำตลาด แต่ในเวลาเดียวกันก็ไม่ได้ถึงกับมีอะไรไม่ดี บริษัทพวกนี้หลายตัวดูแล้วยังมี Valuation ที่ไม่แพงเกินไปนัก แต่ถ้าตลาดโดยรวมเติบโตดีก็น่าจะเติบโตไปกับเขาได้ ซื้อลงทุนแล้วจึงไม่เสียวเท่ากับซื้อพวก superstock ซึ่งแม้ว่าซื้อ superstock แล้วมักจะวิ่งดี เพราะพิมพ์นิยมมีเม็ดเงินเข้ามาเล่นกันเยอะ แต่ก็ต้องซื้อแพงมาก ทำให้เป็นความเสี่ยงที่ซ่อนอยู่ชนิดหนึ่ง ถ้าหากคิดรวมๆ แล้ว บริษัทระดับ B+ ในอุตสาหกรรมที่มีอนาคตเลยดูกลับจะน่าสนใจกว่า superstock ไปซะแล้ว เพราะน่าจะยังมี Valuation ในระดับกลางๆ อยู่ เหมาะกับยุคที่ของแพงเต็มตลาดอย่างเช่นเวลานี้