322: ข้อแตกต่างของแนวทางผมกับแนวทางอื่นๆ

ลองหยิบหนังสือการลงทุนแนวปัจจัยพื้นฐานหลายๆ เล่มมาดู ก็มานั่งคิดว่า สิ่งที่ผมแนะนำนั้นเหมือนหรือแตกต่างจากแนวอื่นๆ อย่างไรบ้าง เลยลองสรุปออกมาดูครับ

อันนี้ไม่ได้บอกว่าแนวทางของผมจะดีกว่าแนวทางอื่นๆ นะครับ เพียงแค่อยากจะชี้ข้อแตกต่างออกมาให้ชัดเจน จะได้เลือกกันได้ถูก ผมเชื่อว่าแนวทางที่ดีที่สุดสำหรับทุกคนนั้นไม่มีครับ เพราะแต่ละคนจะมีบุคลิก ความถนัด และจุดอ่อนที่ต่างกันด้วย แนวทางที่ดีที่สุดของแต่ละคนจึงไม่เหมือนกัน และทุกคนจะต้องค้นหาให้เจอเอง

ถ้าหากมองโดยภาพรวมแล้ว แนวการลงทุนของผมก็คือ แนวปัจจัยพื้นฐานอย่างหนึ่งนั่นแหละครับ เพราะเลือกหุ้นจากป้จจัยพื้นฐานทางธุรกิจเป็นหลัก และค่อนข้างจะออกไปทาง Growth Investing มากกว่า Value Investing เพราะผมเป็นคนที่มีความเชื่อส่วนตัวค่อนข้างจะมากว่า ธุรกิจที่ดีจะต้องเป็นธุรกิจที่อนาคตดีด้วย ไม่ใช่แค่อดีตหรือปัจจุบันดี ในขณะที่คนที่หนักไปทาง Value Investing จะให้ความสำคัญกับอดีตหรือปัจจุบันเยอะกว่า เพราะมองว่าอนาคตเป็นเรื่องที่คาดเดาไม่ได้

ลักษณะเฉพาะประการต่อมาของแนวทางของผมคือ ผมไม่สนับสนุนการเลือกหุ้นด้วยการดูอัตราส่วนทางการเงิน หรือใช้สูตรสำเร็จต่างๆ แต่ผมเน้นว่าการตัดสินว่าธุรกิจดีหรือไม่นั้น ต้องเป็นการมองจากด้านคุณภาพเป็นหลัก ผมมองว่าอัตราส่วนต่างๆ ล้วนเป็นสิ่งที่สะท้อนอดีตทั้งสิ้น มันอาจจะบอกอนาคตได้บ้าง แต่ไม่เพียงพอที่จะยึดถือเป็นสรณะได้ แต่การมองเชิงคุณภาพ เป็นการพุ่งประเด็นไปที่อนาคตของธุรกิจนั้นโดยตรง แม้ว่ามันจะมีข้อเสียคือ จับต้องยาก bias ง่าย แต่มันก็เป็นสิ่งที่จำเป็น

ลองคิดง่ายๆ ว่า ถ้าคุณจะเช่าแผงตลาดนัดสักแผงหนึ่ง มันคงเป็นเรื่องตลกมากๆ ที่คุณจะเอางบการเงินของเจ้าของแผงเดิมมานั่งดูว่าจะเช่าที่ PE เท่าไรดี แทนที่จะดูว่า แผงตั้งอยู่ตรงไหน ทางที่คนเดินเดินมาจากไหนไปไหน ข้างๆ เป็นร้านอะไรบ้าง ในอนาคตจะมีใครมาเวนคืนรึเปล่า ปัจจัยเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยที่สำคัญมากต่อการตัดสินใจ แต่เป็นปัจจัยเชิงคุณภาพที่ไม่มีวัน quantify ได้เลย ผมจึงมีความเห็นว่า การมองว่าธุรกิจไหนอนาคตจะดีหรือไม่นั้น เราไม่สามารถหาทางลัดด้วยการใช้สูตรหรืออัตราส่วนทางการเงินได้ เราต้องวิเคราะห์เชิงคุณภาพแล้วฟันธงออกมาเท่านั้น แน่นอนว่าคนที่ชอบอะไรที่ concrete สุดๆ อาจจะอึดอัดบ้าง แต่ในเวลาเดียวกัน การแก้ปัญหาด้วยการหันไปหาการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงินอย่างเดียวไปเลย ก็เป็นการแก้ปัญหาที่ผิดจุด (คหสต)
และเนื่องจากผมเป็นแนว Qualitative ดังนั้น ผมจึงเน้นเรื่องการจัดการกับความผิดพลาดมาก เราต้องคิดเสมอว่า การมองธุรกิจนั้นไม่มีทางคิดถูก 100% และเราก็ไม่จำเป็นต้องคิดถูก 100% ถึงจะรวยเสมอไป แทนที่เราจะพยายามคิดให้ถูก 100% เราน่าจะคิดว่าทำอย่างไรให้เราเสียหายให้น้อยที่สุดเวลาที่เราคิดผิดต่างหาก ผมจึงเป็นแนวที่ให้ความสำคัญกับการกระจายความเสี่ยง และไม่เห็นด้วยการกับซื้อเฉลี่ยขาลง เพราะไม่เชื่อว่าเราจะคิดถูกตลอดเวลา ซึ่งจะต่างกับแนวปัจจัยพื้นฐานบางแนวที่เชื่อว่าถ้าเป็นหุ้นดี ยิ่งตกให้ยิ่งซื้อ โดยไม่จำกัด

อย่างไรก็ตาม การกระจายความเสี่ยงต้องอยู่ในระดับที่เหมาะสมด้วย การกระจายความเสี่ยงที่มากเกินไป จะกลายเป็นพอร์ตเบี้ยหัวแตก เวลาคิดถูกจะได้น้อยเพราะซื้อน้อยเกินไปด้วย แถมยังทำให้เราไม่รู้จริงกับหุ้นทุกตัวที่เราซื้อ เพราะมีหุ้นที่เราซื้อเยอะเกินไป หรือบางคนซื้อหุ้นหลายๆ ตัว เพียงเพราะว่าจะกระจายหุ้น แบบนี้ก็ผิดเหมือนกัน หุ้นที่ตัวที่เราซื้อ เราต้องเชื่อว่ามันดีในตัวของมันเองทุกตัวด้วย ไม่ใช่ว่าสักแต่ว่าซื้อหลายๆ ตัวเข้ามาในพอร์ตเพื่อให้กระจาย โดยที่เราอาจจะไม่เห็นรู้อะไรเกี่ยวกับหุ้นเหล่านั้นเลย แบบนี้ก็เป็นการกระจายหุ้นที่ผิดเหมือนกัน

ใครจะลงทุนแบบผม ต้องหัดเป็นคน “ไม่” perfectionist ให้ได้ ผมว่าพวกเราทุกคนล้วนถูกฝึกมาให้เป็นคนเป๊ะเว่อร์โดยเฉพาะเรื่องเงินๆ ทองๆ เวลาไปช้อปปิ้งก็ต้องทำบัญชีให้ลงตัวเป๊ะถึงเศษสตางค์ แต่ในการลงทุนทำธุรกิจนั้น เราคาดหวังอะไรที่ลงตัวขนาดนั้นไม่ได้ อย่างบริษัททำหนัง เขาไม่ได้คิดว่า หนังทุกเรื่องที่ทำจะต้องกำไรทุกเรื่อง เพราะว่าแบบนั้นคงไม่ได้ทำสักเรื่องแน่ๆ เพราะทุกเรื่องมีความเสี่ยงทั้งนั้น แต่เขาต้องใช้วิธีคิดว่า ปีหนึ่งทำเรื่องที่น่าสนใจสัก 10 เรื่อง อาจจะขาดทุนสัก 5 เรื่อง เท่าทุน 3 เรื่อง แต่อีก 2 เรื่องกำไรถล่มทลาย รวมแล้วทั้งปีก็ยังมีกำไรพอสมควร แบบนี้ก็ถือว่ายอดเยี่ยมแล้ว การลงทุนก็เหมือนกัน เราสามารถสนุกกับการเลือกหุ้นเชิงคุณภาพได้เลย เพราะอย่างไรเสีย เราจะไม่ถูกหรือผิดทั้งหมดอยู่แล้ว ขอแค่ถูกบ่อยกว่าผิด และเวลาผิดก็เจ็บตัวไม่มากเพราะไม่ได้ซื้อถัว แต่มนุษย์เงินเดือนทั่วๆไป จะไม่ถูกฝึกให้คิดแบบนั้น แต่มักจะเป็นพวกเสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย ซึ่งเป็นอุปสรรคที่สำคัญของการเป็นนักลงทุน เรา ต้องฝึกเปลี่ยนวิธีคิดด้วยถึงจะลงทุนได้ดีคับ 

แนวคิดอีกอย่างหนึ่งที่ผมมองว่าเป็นลักษณะเฉพาะของปรัชญาการลงทุนของผมเลย และอยากเผยแพร่ให้นักลงทุนท่านอื่นได้มองเห็นด้วยก็คือ ในตลาดหุ้นนั้น วิธีอะไรก็ตามที่เราคิดว่าจะช่วยให้เรารวยเร็วขึ้น ที่จริงแล้วล้วนแต่เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เราขาดทุน หรือได้ผลตอบแทนต่ำลงทั้งสิ้น (คือมันจะให้ผลในทางตรงกันข้าม) เช่น การเล่นมาร์จิ้น การซื้อขายหุ้นถี่ๆ การเก็งแต่ข่าวระยะสั้นเพื่อทำรอบ การเล่นหุ้นกลับตัวเพื่อให้ได้กำไรเยอะๆ เร็วๆ หรือ การถือหุ้นตัวเดียวทั้งพอร์ต ฯลฯ แนวคิดนี้เป็นแนวคิดที่ทำความเข้าใจได้ไม่ยาก แต่ว่าทำใจเชื่อได้ยากมากๆ  แต่ผมก็อยากท้าให้คุณลองสังเกตหรือทำการทดลองดูว่า มันเป็นจริงอย่างที่ผมบอกหรือไม่ ถ้าหากคุณค้นพบความลับข้อนี้ของตลาดหุ้น บอกได้เลยว่า คุณอาจจะไม่ใช่เซียนหุ้นที่เก่งที่สุดอันดับต้นๆ ของประเทศไทย แต่คุณจะเป็นคนที่ได้ผลตอบแทนจากหุ้นมากกว่าคนส่วนใหญ่ในประเทศนี้แน่นอนครับ