496: ฟาร์มยังไงให้ได้ผลตอบแทนสูงแต่เงินต้นยังปลอดภัย

การฟาร์มคู่เหรียญเป็นอะไรที่ให้ APR สูงมาก เช่น 50%-100% ต่อปี เลยก็มี

แต่ปัญหาคือคู่เหรียญที่ให้ APR สูงขนาดนั้น มักจะเป็นพวก Gov Tokens ซึ่งมีราคาที่ผันผวนสูงมากเช่นกัน แม้ว่าจะได้ APR สูง แต่สุดท้ายก็อาจขาดทุนจากมูลค่าเหรียญที่ลดลง กลายเป็นขาดทุนสุทธิซะงั้น

สำหรับคนที่ไม่ชอบขาดทุน ทางเลือกจึงหดลงมาเหลือแค่การฟาร์มคู่เหรียญ stable coins แต่ฟาร์มเหล่านั้นก็มักให้ APR ที่ต่ำ คำว่าต่ำที่ว่านี้แม้ว่าจะยังสูงกว่าโลกภายนอกมาก เช่น สัก 10% ต่อปี แต่ในโลกคริปโตถือว่าต่ำ อย่าลืมว่าโลกของ DeFI ยังความเสี่ยงอย่างอื่นเช่น การถูก Rug Pull อยู่ด้วย ต่อให้เป็นฟาร์มที่น่าเชื่อถือ ก็ไม่ได้ปลอดภัย 100% ดังนั้น APR ระดับนี้ มันอาจจะไม่คุ้มก็ได้

ถ้าอย่างนั้น เราจะมีวิธีการยังไงที่จะฟาร์มให้ได้ผลตอบแทนสูงกว่านี้ แต่เงินต้นยังปลอดภัยราวกับการฟาร์ม stable coins

1.ฟาร์มแบบ delta neutral

วิธีการหนึ่งที่นิยมพูดถึงกันก็คือ การฟาร์มแบบ delta neutral ซึ่งเป็นการฟาร์มคู่เหรียญเดียวกันพร้อมกันสองฟาร์ม ใน leveraged farm อย่างเช่น Alpaca Finance ฟาร์มแรกมีสถานะ long และอีกฟาร์มเป็นสถานะ short ซึ่งเมื่อราคาเหรียญคู่นั้นผันผวน มูลค่าของฟาร์มทั้งสองจะหักล้างกันเองอยู่ตลอดเวลา ทำให้มูลค่ารวมยังไม่เปลี่ยนแปลง แต่เพิ่มเติมคือผลตอบแทนของการฟาร์ม พูดง่ายๆ ก็คือ เงินต้นยังเท่าเดิม แต่ APR สูง ซึ่งในกรณีทั่วๆ ไปอาจะทำผลตอบแทนสุทธิได้สูงถึง 30% ต่อปีเลยทีเดียว

สำหรับวิธีการฟาร์มแบบ delta neutral นั้นจะไม่ขอลงรายละเอียด เพราะมีผู้เขียนอธิบายไว้เยอะแล้ว แต่สิ่งที่อยากพูดถึงก็คือ เวลาทำจริงๆ จะพบว่า มันไม่ได้ปลอดภัยมากขนาดนั้น เพราะในกระบวนการทำ มันต้องมีการ leverage มาเกี่ยวข้องด้วย ซึ่งถ้าเหรียญคู่นั้นมีราคาผันผวนมากจนถึงระดับหนึ่ง การ liquidate (forced sell) ของฟาร์มหนึ่งในสองฟาร์มจะเกิดขึ้นได้ ดังนั้นเจ้าของฟาร์มจะต้องรีบมาเติมเงิน หรือไม่ก็ปิดสถานะทั้งหมดก่อนที่มันจะเกิด มิฉะนั้นการ liquidate จะเกิดขึ้นโดย bot และไม่มีการเตือนล่วงหน้า นำไปสู่การขาดทุนได้ ทำให้การฟาร์มแบบนี้ไม่มี peace of mind ต้องคอยพะวงตลอดเวลา ไม่ได้สบายใจเหมือนกับการฟาร์ม stable coins จริงๆ

2. stake เหรียญ UST　

วิธีต่อมาที่อยากพูดถึง การ stake เหรียญ UST ใน anchor protocol เหรียญ UST เป็น stable coins ของบล็อคเชน terra ซึ่งมูลค่าผูกกับเงินดอลล่าร์สหรัฐฯ แต่การ stake เหรียญนี้ใน anchor จะให้ผลตอบแทนมากถึง 20％ ต่อปี ซึ่งสูงกว่า stable coins ทั่วไปมาก และวิธีการก็ไม่ได้ยุ่งยากด้วย

คำถามก็คือ แล้ว anchor protocol จ่ายผลตอบแทนสูงขนาดนั้นให้เราได้อย่างไร วิธีการข้างหลังคือธุรกรรมที่ซับซ้อน แต่สรุปแล้ว ผลตอบแทนระดับสูงขนาดนั้นส่วนหนึ่งเกิดจากการเสกเหรียญ ANC ซึ่งเป็น Gov Tokens ของ anchor มาสร้างเป็นกองทุนรักษาระดับผลตอบแทน ซึ่งมีคนกล่าวว่า สุดท้ายแล้วเหรียญ ANC ที่แจกจะหมดลงในสามปี จึงไม่รู้ว่าหลังจากนั้นระบบจะยังรักษาระดับผลตอบแทนที่ประมาณ 20% ต่อปีเช่นนั้นต่อไปได้หรือไม่ แต่ ณ ตอนนี้ยังทำได้อยู่ ทำให้การ stake UST บน anchor ในเวลานี้ได้รับความนิยมอย่างมาก ซึ่งส่งผลทางอ้อมให้เหรียญ LUNA มีราคาพุ่งขึ้น เพราะเหรียญ LUNA เป็นเหรียญที่ supply จะลดลงโดยอัตโนมัติเมื่อมีผู้ใช้ UST เพิ่มขึ้นในระบบ (กลไกรักษามูลค่าของ UST) ซึ่งหลายคนมองว่านี่คือฟองสบู่เหรียญ LUNA ที่ใช้ผลตอบแทนของ UST เป็นตัวดึงดูด ดังนั้นวิธีนี้ก็ไม่ได้ปลอดภัย 100％ เช่นกัน เพราะกลไกที่ว่านี้อาจจะระเบิดเมื่อไรก็ได้

3. Long/Short ใน mirror protocol 

วิธีสุดท้ายที่อยากพูดถึงคือ การ long และ short synthetic assets ใน mirror protocol พร้อมกัน ซึ่ง synthetic assets ที่ว่านี้ก็คือเหรียญที่ผูกค่าไว้กับหุ้นบางตัวในตลาดหุ้นสหรัฐฯ หลักการของวิธีนี้ก็คล้ายๆ delta neutral เลย คือเป็นการ short กับ long ไปพร้อมๆ กัน ทำให้ราคาของสินทรัพย์ที่ผันผวนอยู่หักล้างกันตลอดเวลา คงเหลือแต่ผลตอบแทนของการฟาร์ม ซึ่งในกรณีนี้ก็อาจสูงถึง 40％ ต่อปีเลยทีเดียว แต่ข้อดีของวิธีนี้คือ ไม่ต้องมีการ leverage ทำให้ โอกาสที่จะโดน liquidate มีน้อยกว่า delta neutral เพราะความผันผวนของราคาไม่ถูกขยายขนาด แต่ก็ยังมีอยู่ดี ถ้าหุ้นตัวนั้นผันผวนรุนแรงมากๆ สถานะ short ของเราก็ยังมีสิทธิ์โดย liquidate ได้อยู่ เพราะฉะนั้นก็ยังไม่ได้ปลอดภัยร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ปลอดภัยมากขึ้น ในขณะที่ APR สูงกว่าเดิม อาจจะเรียกได้ว่า ดีกว่า delta neutral ทุกประตูก็ได้

สรุปแล้ว วิธีที่จะสร้างผลตอบแทนในโลกของเหรียญให้ได้สูงๆ โดยที่ไม่ต้องรับความเสี่ยงเรื่องราคาเหรียญที่ผันผวนเลยนั้นมีอยู่จริง แต่ก็ไม่ได้ถึงกับปลอดภัยร้อยเปอร์เซนต์ ต้องมีความเสี่ยงที่ซ่อนอยู่เพิ่มขึ้นมาด้วยเสมอ กฎการเงินข้อนี้ก็ยังเป็นจริงอยู่ในโลกของคริปโตด้วย แต่สิ่งที่น่าตื่นเต้นสำหรับโลกนี้คือการที่ทุกอย่างเป็นดิจิตอลหมด ทำให้มันเป็นโลกที่สามารถเอา financial engineering มาเล่นกับมันได้แบบสุดโต่ง และง่ายดายมากๆ เป็นโลกการเงินแบบใหม่ที่น่าจับตามองจริงๆ ครับ